Przemówienie
Członka Towarzystwa Rodu Plewako Herbu "Pogonia" Aleksandra Piotrowicza Plewako
z okazji poświęcenia kaplicy Miłosierdzia Bożego w miasteczku Iwieniec 16.10.2010 r.

Szanowni mieszkańcy Iwieńca! Przedstawiciele władz i duchowieństwa! Dzisiaj jesteśmy świadkami uroczystej chwili - poświęcenia kaplicy Miłosierdzia Bożego i 200 lat od przejścia Iwieńca we władanie rodu Plewako. Ród Plewako zamieszkiwał w okolicy Iwieńca już w 16 wieku, władając majątkiem Małe Krzywicze do 1606 r. Później Paweł Plewako dokonał zakupu majątku powiatu mińskiego - Osowiec, jego wnuk Kazimierz - mój przodek w 7-mym pokoleniu, od 1719 r. władał majątkami Padniewicze i Kijowiec. Później Plewakowie władali nieruchomościami w pobliżu Iwieńca – Moskalewszczyzna, Borowikowszczyzna, Dziakowszczyzna, Siwica. Jakub Plewako nabył Iwieniec 12 (24).11.1810r.

Na przestrzeni wieków Iwieniec niejednokrotnie cierpiał od wojen i pożarów. Iwieniec  został poważnie uszkodzony w czasie wojny 1654 - 1667, podczas pożarów w 1709 i 1888, ale ponownie się odradzał. Odradzały się też i kościoły. W 1606 r. właściciel Iwieńca Jan Dowojna Sołłohub wybudował kościół św. Trójcy. 27.01.1702 stolnik  miński Teodor Wańkowicz nadał zakonnikom -  franciszkanom fundusz na budowę kościoła św. Antoniego. Pierwotnie kościół był drewniany (spłonął w 1709 r.). W połowie XVIII wieku kościół został przywrócony i poświęcony w dniu św. Michała.

W 1820 r. na cmentarzu katolickim w Iwieńcu zbudowano drewnianą kaplicę. Znajdowała się ona po lewej stronie dzisiejszego kościoła św. Aleksego. Po powstaniu w 1863 r. kościoły św. Trójcy i św. Michała zostały zamknięte. 28.11.1868 r. Kościół [św. Michała] stał się cerkwią św. Aleksandra Newskiego, kościół św. Trójcy - cerkwią św. Trójcy. Archiwa kościołów zostały przekazane do kościoła św. Piotra i Pawła we wsi Kamień. Do tej parafii zostali przypisani wszyscy mieszkańcy Iwieńca.

Przez wiele lat Plewakowie dobijali się otwarcia kościoła w Iwieńcu. Jednak dopiero 30.11.1904 r. generał broni Edward Kowerski, mąż Elżbiety Plewako, stryjeczno-stryjecznej siostry mojego dziadka, dostał pozwolenie na budowę kościoła w Iwieńcu. Budowa kościoła św. Aleksego został rozpoczęta 23.05.1905 r., konsekrowany został 23.12.1907 r. Przy budowie kościoła stara kaplica została rozebrana, a nową kaplicę wybudowano po prawej stronie kościoła w 1907 r.

Po II wojnie światowej kościoły w Iwieńcu zostały ponownie zamknięte: kościół św. Aleksego w 1947 r., kościół św. Michała w 1948 r. Nastały lata wojującego ateizmu. Kościół św. Aleksego został przekazany na magazyn książek biblioteki państwowej, w kościele św. Michała umieszczono jeden z działów Mińskiej Fabryki Traktorów. Dopiero w 1988 r. kościół św. Aleksego został zwrócony wiernym, a w 1995 r. zwrócono kościół św. Michała.

W Biblii powiedziano: „Czas rozrzucania kamieni, czas zbierania kamieni”. Dzisiaj zbieramy kamienie, rozrzucone przez wojujących ateistów w okresie siedemdziesięciu lat. Odrestaurowana kaplica jest symbolem Bożego Miłosierdzia. Pokój, radość i szczęście dla Was, mieszkańcy Iwieńca i niech Boże Miłosierdzie zawsze będzie z Wami!

Aleksander P. Plewako
tłumaczenie z j. rosyjskiego


poświecenie kapliczki Miłosierdzia Bożego w Iwieńcu, vis-a-vis Białego Dworu, przez o. Gwardiana Lecha Bachanka OFMConv., dziekana iwienieckiego

Z „Ilustrowanego przewodnika po zabytkach kultury na Białorusi” G. Rąkowski  ISBN 8390444690 str. 90  Warszawa, Burhardt Edition, 1997:  
Iwieniec.
Zespół dworski z pocz. XX w. w dawnym majątku ziemskim, położony na lewym brzegu rz. Wołma (ul. Pramysłowa 31). W XIX w. majątek należał do Plewaków. Eklektyczny dwór wzniesiono na planie prostokata na wysokiej kamiennej podmurówce. Jest to budynek parterowy, z mansarda, o ścianach drewnianych, otynkowanych. Na obu dłuższych elewacjach znajdują się drewniane werandy. Zachowały się zabudowania gospodarcze: silnie wydłużona stajnia i spichlerz, zbudowane z kamienia polnego. Dwór otacza niewielki park z drzewostanem głównie lipowym. Na teren posiadłości wiedzie pojedyncza łukowata brama, do której z centrum miasteczka prowadzi aleja. W pobliżu bramy, nieco z boku, znajduje się kaplica wzniesiona na planie kwadratu, z trzema bokami otwartymi za szerokimi łukowatymi otworami. http://www.plewako.pl/publikacje/Iwieniec-dwor.pdf